Οι εννοιολογικοί χάρτες αποτελούν μια κατηγορία διαγραμμάτων τα οποία απεικονίζουν με οργανωμένο τρόπο τη γνώση. Βασικά συστατικά στοιχεία ενός εννοιολογικού χάρτη είναι οι κόμβοι και οι σύνδεσμοι όπως φαίνεται από το παρακάτω παράδειγμα:
Οι κόμβοι αναπαριστούν τις έννοιες και οι σύνδεσμοι προσδιορίζουν τις σχέσεις μεταξύ των εννοιών περιγράφοντας πώς μια έννοια συνδέεται με μια άλλη. Η τριάδα Έννοια-Σύνδεσμος-Έννοια δημιουργεί μια πρόταση. Ουσιαστικά, ένας εννοιολογικός χάρτης αποτελεί μια διαγραμματική αναπαράσταση συνδέσεων μεταξύ δύο ή περισσοτέρων εννοιών με τη μορφή προτάσεων προβάλλοντας και αναδεικνύοντας τις συνδέσεις και τις σχέσεις μεταξύ των εννοιών. Πολλές τέτοιες προτάσεις δημιουργούν ένα ολοκληρωμένο εννοιολογικό χάρτη.
Πιο αναλυτικά, μπορείτε να παρακολουθήσετε μια εισαγωγή στους εννοιολογικούς χάρτες.
Για τη δημιουργία, μέσω υπολογιστή, εννοιολογικών χαρτών έχουν αντπυχθεί πολλές εφαρμογές. Μια από αυτές είναι το λογισμικό CmapTools από το Ινστιτούτο ΙΗMC (Ιnstitute for Human and Machine Cognition). Το λογισμικό αυτό στην ατομική αλλά και δικτυακή του έκδοση προσφέρεται δωρεάν και είναι ευρύτατα γνωστό και διαδεδομένο σε όλο τον κόσμο λόγω της φιλικότητας προς τον χρήστη, της απλότητας και λειτουργικότητάς του αλλά και των δυνατοτήτων διαδικτυακής συνεργασίας που προσφέρει. Μπορείτε να το κατεβάσετε δωρεάν από τη διεύθυνση http://cmap.ihmc.us/.
Επίσης:
Επίσης:
- αναλυτικές οδηγίες χρήσης και δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών με το εν λόγω λογισμικό,
- το πλήρες εγχειρίδιο βοηθείας του λογισμικού Cmap Tools και
- αναλυτική αναφορά στις θεωρητικές αρχές των εννοιολογικών χαρτών για τη χρήση τους στην εκπαιδευτική διαδικασία από το θεμελιωτή της μεθόδου Joseph D. Novak.
ΠΗΓΕΣ:
- Joseph D. Novak, Alberto J. Cañas, The Theory Underlying Concept Maps and How to Construct and Use Them, Technical Report IHMC CmapTools 2006-01 Rev 01-2008
- Π. Μπίλλα, Ι. Θεοχαρόπουλος, Σενάρια χρήσης, διδακτικής και παιδαγωγικής αξιοποίησης του λογισμικού ανοιχτού κώδικα IHMC CmapTools για τη δημιουργία, δημοσίευση και ανταλλαγή εννοιολογικών χαρτών και οντολογιών
- Ευαγγελία Γουλή, Αγορίτσα Γόγουλου, Κυπαρισία Παπανικολάου, Μαρία Γρηγοριάδου, Αξιοποιώντας τον Εννοιολογικό Χάρτη ως Εργαλείο Διδασκαλίας και Αξιολόγησης στο Μάθημα Πληροφορικής Γυμνασίου, Πρακτικά Εργασιών 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου «Διδακτική της Πληροφορικής» Α. Τζιμογιάννης (επιμ.), Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Κόρινθος, 7-9 Οκτωβρίου 2005